Ko su obveznici po Zakonu o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma?

Obveznici su lica iz privatnog sektora koja primenjuju radnje i mere za sprečavanje i otkrivanje pranja novca i finansiranje terorizma.

Obveznici su predstavnici finansijskog i nefinansijskog sektora koji su dužni da primenjuju propise za sprečavanje pranja novca.

Njihov cilj je da kroz primenu radnji i mera propisanih zakonom, stvore nepovoljnu klimu za pranje novca u jednoj državi.

Zakon o sprečavanju pranja novca u članu 4. predviđa sledeća lica kao obveznike:

1. Banke;
2. Ovlašćeni menjači;
3. Društva za upravljanje investicionim fondovima;
4. Društva za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima;
5. Davaoci finansijskog lizinga;
6. Društva za osiguranje, društva za posredovanje u osiguranju, društva za zastupanje u osigranju i zastupnici u osiguranju, koji imaju dozvolu za obavljanje poslova osiguranja života, osim društava za zastupanje i zastupnika u osiguranju za čiji rad odgovara društvo za osiguranje u skladu sa zakonom;
7. Brokersko-dilerska društva;
8. Priređivači posebnih igara na sreću u igračnicama i priređivači igara na sreću preko redstava elektronske komunikacije;
9. Društvo za reviziju i samostalni revizor;
10. Institucije elektronskog novca;
11. Platne institucije;
12. Posrednici u prometu i zakupu nepokretnosti;
13. Faktoring društva;
14. Preduzetnici i pravna lica koja se bave pružanjem računovodstvenih usluga;
15. Poreski savetnici;
16. Javni poštanski operator sa sedištem u Republici Srbiji, osnovan u skladu sa zakonom kojim uređuju poštanske usluge;
17. Lica koja se bave pružanjem usluga kupovine, prodaje ili prenosa virtuelnih valuta ili zamene tih valuta za novac ili drugu imovinu preko internet platformi, uređaja u fizičkom obliku ili na drugi način, odnosno koja posreduju pri pružanju ovih usluga.

Advokati takođe mogu biti obveznici ukoliko obavljaju sledeće aktivnosti:

1. Pomažu u planiranju ili izvršavanju transakcija za stranku u vezi sa:
   • kupovinom ili prodajom nepokretnosti ili privrednog društva,
   • upravljanjem imovinom stranke;
   • otvaranjem ili raspolaganjem računom kod banke (bankarskim računom, štednim ulogom ili računom za poslovanje sa hartijama od vrednosti);
   • prikupljanjem sredstava neophodnih za osnivanje, obavljanje delatnosti i upravljanje privrednim društvima;
   • osnivanjem, poslovanjem ili upravljanjem privrednog društva ili lica stranog prava
2. U ime i za račun stranke vrše finansijsku transakciju ilitransakciju u vezi sa nepokretnošću.

Obveznici su i javni beležnici.

Po zakonu obveznici su u obavezi da preduzimaju sledeće radnje i mere:

Date mere i radnje obuhvataju:

1. Poznavanje stranke i praćenje njenog poslovanja
2. Dostavljanje informacija, podataka i dokumentacije Upravi
3. Određivanje lica zaduženog za izvršavanje obaveza (tj ovlašćenog lica) i njegovog zamenika, kao i obezbeđivanje uslova za njihov rad
4. Redovno stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih
5. Obezbeđivanje redovne unutrašnje kontole izvršavanja obaveza koje su predviđene Zakonom, kao i interne revizije ako je to u skladu sa obimom i prirodom poslovanja obveznika.
6. Izradu spiska pokazatelja (indikatora) za prepoznavanje lica i transkacija za koje postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finasiranju terorizma;
7. Vođenje evidencija, zaštitu i čuvanje podataka iz tih evidencija;
8. Sprovođenje mera iz Zakona o sprečavanju pranja novca u poslovnim jedinicama i podređenim društvima pravnog lica u većinskom vlasništvu obveznika u stranim državama.

Date radnje i mere se preduzimaju pre, u toku i nakon izvršenja transakcije ili uspostavljanja poslovnog odnosa.